Ανοιχτά Πανιά 2023 – Πες το αθέατο/Tell the unseen

Το πρότζεκτ ΠΕΣ ΤΟ ΑΘΕΑΤΟ | TELL THE UNSEEN προσκαλεί και εμπλέκει τις/τους κατοίκους των Χανίων σε μία εμπειρία επανάγνωσης και επανασύνδεσης με την πόλη τους μέσα από τις δικές τους μνήμες και αφηγήσεις. Είναι μία σύγχρονη και συνδυαστική καλλιτεχνική προσέγγιση που βασίζεται στις προσωπικές ιστορίες των κατοίκων για να αποτυπώσει την αθέατη ιστορία της πόλης. Εστιάζει στη μνήμη σε σχέση με το αστικό περιβάλλον, αλλά και εγείρει το ερώτημα της αστικής ταυτότητας όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από το προσωπικό βίωμα που αφήνει το ίχνος του στην καθημερινότητα και συνδέεται με διαφορετικά στοιχεία του τόπου.

Τα πρωτότυπα έργα τέχνης των: Βάσως Πρωτοπαπαδάκη, Θάλειας Ραυτοπούλου και Scope Architects (Γεωργία Κωστοπούλου, Γιώργος Περράκης, Άρτεμις Σκουλούδη) προκύπτουν από αληθινές μαρτυρίες και αφηγήσεις κατοίκων και διευρύνουν το πεδίο της προσωπικής εμπειρίας στη δημόσια ζωή. Το πρότζεκτ επιμελείται η Ελεάννα Ποντικάκη και περιλαμβάνει εικαστικά και πολυμεσικά έργα, επιτελεστικές δράσεις, εργαστήρια και αισθητικές παρεμβάσεις και όλα θα παρουσιαστούν στο μνημειακό κτίριο του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Χανίων και σε συνεργασία με την σχολική κοινότητα.

Η εικαστικός Βάσω Πρωτοπαπαδάκη με αφορμή την αφήγηση κατοίκων της πόλης διερευνά την κουλτούρα βίας κατά των γυναικών. Με υλικό από τον γυαλιστερό και ατσαλάκωτο κόσμο της μόδας τοποθετεί το γυναικείο σώμα πάνω στον έντυπο τοπικό Τύπο από το παρελθόν και το παρόν. Αναζητά αναφορές, στοιχεία και αίτια και επιδιώκει να αποτυπώσει τον προβληματισμό της με κείμενα και εικόνες παράγοντας κολάζ που δίνουν την εντύπωση προπαγάνδας. Οι  κατακερματισμένες ανθρώπινες φιγούρες από περιοδικά δομούν και αποδομούν το αίτιο της βίας και μεταφέρουν οπτικοποιημένη την πληροφορία που έρχεται σε μας σαν είδηση, για να ακολουθήσει η επόμενη αντίστοιχη και μια επόμενη και μια επόμενη, διαδοχικά και αέναα. Επίσης, η καλλιτέχνης θα παρουσιάσει μία περφόρμανς όπου θα δημιουργήσει την ανθρώπινη φιγούρα σε μία διαδικασία ανάκτησης του σώματος, της αρτιμέλειας και της αυθυπαρξίας του και τελικά της αναδόμησης του εαυτού.

 Η εικαστικός- ερευνήτρια Θάλεια Ραυτοπούλου αποκρίνεται στις προφορικές ιστορίες που συνεισέφερε το κοινό στο πρότζεκτ με μια σειρά νέων έργων, συνδυαστικών γλυπτών, σχεδίων, δράσεων και εγκαταστάσεων. Εμπνέεται από τις διαφορετικές φωνές που μοιράστηκαν προσωπικές ιστορίες από το δημόσιο χώρο των Χανίων και αφορμά από τις θεματικές και τους προβληματισμούς που προκύπτουν από αυτές. Ιχνηλατεί τα «ανάκαρα», το θάρρος και τη δύναμη που αρθρώνεται στο μοίρασμα κάθε μιας από τις ιστορίες αλλά και τις συνδέσεις τους με στοιχεία από την ιστορία του τόπου. Ορισμένοι κεντρικοί εννοιολογικοί άξονες των έργων που προκύπτουν από στοιχεία των προφορικών ιστοριών είναι το θαλασσινό νερό ως καθαρτήρια οντότητα, το νερό ως δημόσιο αγαθό, η δύναμη της μητρικής φροντίδας που ξεπερνά σε ισχύ την αρχέγονη απειλή και η κουκουβάγια ως επόπτρια στο παιδικό παιχνίδι αλλά και ως δύναμη σοφίας επειδή «βλέπει το αθέατο» στο σκοτάδι. Επιπροσθέτως, η Θάλεια Ραυτοπούλου θα πραγματοποιήσει μια τοποειδική συμμετοχική επιτελεστική δράση στα τσιμεντένια τραπέζια της επιτραπέζιας αντισφαίρισης του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Χανίων. Τέλος θα παραδώσει ένα εργαστήριο εκπαιδευτικού χαρακτήρα με θέμα την ενεργή ακρόαση, όπου θα διερευνήσει τις διατυπώσεις και τη σημασία των διεργασιών ανάκλησης εμπειριών και τη διαδικασία της μετάφρασης από τον προφορικό λόγο σε απτό εικαστικό έργο και δράση.

Οι Scope Architects παρουσιάζουν μία οπτικοακουστική εγκατάσταση βασισμένη στο ηχητικό πρωτογενές υλικό, η οποία χαρτογραφεί τις ιστορίες και λαμβάνει υπόψη παραμέτρους πέρα από την αφήγηση και τα λεκτικά ερεθίσματα, σε μία προσπάθεια να φέρει στην επιφάνεια στοιχεία λιγότερο εμφανή και κατεργασμένα.

Σύνδεσμοι:
Πες το αθέατο/Tell the unseen
Ελεάννα Ποντικάκη
Βάσω Πρωτοπαπαδάκη
Θάλεια Ραυτοπούλου
Scope Architects

 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ:

–Ιστορίες σε τσιμεντένια τραπέζια πινγκ- πονγκ

Η συμμετοχική επιτελεστική δράση της Θάλειας Ραυτοπούλου επιχειρεί να εντάξει διαφορετικές ασκήσεις ακρόασης σε πρακτικές παιχνιδιού και άθλησης. Η δράση εκτυλίσσεται με την προσοχή εστιασμένη στην πολλαπλότητα των φωνών και την ενεργή τοποθέτηση μέσα από την προσωπική αφήγηση με ταυτόχρονο παιχνίδι στα τραπέζια των τσιμεντένιων τραπεζιών επιτραπέζιας αντισφαίρισης του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Χανίων. Η δράση αυτή θα εστιάσει στις έννοιες της προφορικότητας, του σθένους αλλά και της δύναμης των λέξεων, της δεξιοτεχνίας, στην ψυχική ή υλικο-τεχνική δύναμη και στην αντοχή.

Η συμμετοχική επιτελεστική δράση θα πραγματοποιηθεί από την Θάλεια Ραυτοπούλου, με ανοιχτή συμμετοχή από το μαθητές του σχολείου και το κοινό.
Ημερομηνία και ώρα έναρξης: Πέμπτη 16 Νοεμβρίου, 19:00
Χώρος διεξαγωγής: 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων
Ελεύθερη είσοδος

-Αν ο καλλιτέχνης δίνει μορφή σε ένα σώμα μπροστά στα μάτια σας, γιατί ένας άνθρωπος  δεν μπορεί να πάρει μορφή μπροστά στα μάτια σας;

Σαν ύστατο εργαλείο διαχείρισης των προβληματισμών της, που ανασύρονται από το περιθώριο των δυο αφηγήσεων κατοίκων, η καλλιτέχνης επιδιώκει να κορυφώσει την ένταση διατυπώνοντας ερωτήματα στο Χανιώτικο κοινό: Είναι η δαιμονοποίηση της θηλυκότητας ακόμα και σήμερα η βασική αιτία και υποκινητής αυτής της βίας; Δίνεται το δικαίωμα να καθορίσει κανείς τον εαυτό του όταν αποκλίνει από τις νόρμες της κανονικότητας; Μήπως τελικά όλα αυτά είναι απλά τέχνη που μας αφορά η δεν μας αφορά άμεσα ή έμμεσα;

 Η επιτελεστική δράση θα πραγματοποιηθεί από την Βάσω Πρωτοπαπαδάκη.
Ημερομηνία και ώρα έναρξης: Σάββατο 18 Νοεμβρίου, 18:00
Χώρος διεξαγωγής: 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων
Ελεύθερη είσοδος

–Άκου το Αθέατο

Αυτόνομη περιήγηση στις τοποθεσίες των ιστοριών
Πέμπτη 16 Νοεμβρίου – Κυριακή 26 Νοεμβρίου

 Το κοινό μπορεί να βρεθεί στα συγκεκριμένα σημεία στα οποία αναφέρονται ιστορίες των κατοίκων και να ακούσει τις προφορικές τους καταθέσεις με χρήση QR. Θα υπάρχει ειδική σήμανση στις τοποθεσίες.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ:

-Ασκήσεις ακρόασης – από την προφορική ιστορία στο εικαστικό έργο

Το εργαστήριο εκπαιδευτικού χαρακτήρα της Θάλειας Ραυτοπούλου επιχειρεί να εντάξει διαφορετικές ασκήσεις ακρόασης σε πρακτικές επιτόπιας έρευνας και να ιχνηλατήσει πώς μπορεί μέσα από αυτές να προκύψει εικαστικό έργο. Κεντρικό ρόλο στο εργαστήριο παίζουν η ενεργή ακρόαση και η διερώτηση σχετικά με την καταγραφή και την επεξεργασία της προφορικής ιστορίας. Βασικός άξονας προσανατολισμού του εργαστηρίου θα αποτελέσουν προσεγγίσεις στην έννοια της καλλιτεχνικής έρευνας και τρόποι σχεδιασμού καλλιτεχνικής έρευνας. Ταυτόχρονα θα δημιουργηθούν επιτόπια εικαστικά έργα στη βάση της ανάδειξης της προσωπικής φωνής και της ενεργής τοποθέτησης σε σχέση με τις έννοιες της προφορικότητας και της υλικότητας.

Το εργαστήριο απευθύνεται σε νέους και ενήλικες με ενδιαφέρον στην συγκεκριμένη θεματική.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί από την Θάλεια Ραυτοπούλου.
Ημερομηνία και ώρες διεξαγωγής του εργαστηρίου: Σάββατο 18 Νοεμβρίου, 11.00 – 14.00
Χώρος διεξαγωγής εργαστηρίου: 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων
Δωρεάν συμμετοχή με κράτηση θέσεων στο email: [email protected]

–Φωνές απ’ το παρελθόν: Ιστορίες του χθες στους δρόμους του σήμερα

Ο ιστορικός και επιστημονικός συνεργάτης του πρότζεκτ Νίκος Μπαλής θα παρουσιάσει ένα εργαστήριο τοπικής και δημόσιας ιστορίας που θα εστιάσει στα Χανιά και στα αθέατα ιστορικά τεκμήρια που βρίσκονται παντού γύρω μας και δύνανται να εμπλουτίσουν την εμπειρία της αστικής αποτίμησης.
Το εργαστήριο απευθύνεται σε νέους και ενήλικες με ενδιαφέρον στην συγκεκριμένη θεματική.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί από τον Νίκο Μπαλή.
Ημερομηνία και ώρες εργαστηρίου: Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023, 18:00-20:00
Χώρος διεξαγωγής εργαστηρίου: 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων
Δωρεάν συμμετοχή με κράτηση θέσεων στο email: [email protected]

–Τι βλέπουμε εδώ; Ερμηνεύοντας τη σύγχρονη τέχνη

Η επιμελήτρια του πρότζεκτ σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς των σχολείων θα πραγματοποιήσει εργαστήριο για τις σχολικές κοινότητες του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου και του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας που θα εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προσεγγίσουμε και να συσχετιστούμε με έργα σύγχρονης τέχνης.
Το εργαστήριο απευθύνεται σε σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί από την Ελεάννα Ποντικάκη.
Χώρος διεξαγωγής εργαστηρίου: 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων